JAK PRZESTAĆ PŁACIĆ ALIMENTY NA DOROSŁE DZIECKO?
ALIMENTY – TO TEŻ DŁUG, TYTUŁEM WSTĘPU…
Ostatnie wpisy naszej Kancelarii w Częstochowa poświęcone są upadłości konsumenckiej, co wynika z aktualnego zapotrzebowania naszych Klientów. Upadłość konsumencka pozwala bowiem na nowy start i zamknięcie za sobą starych spraw, które – często przez błędy młodości – prześladują nasze głowy, portfele i sumienie. Nic więc dziwnego, że tak proponowana przez ustawodawcę opcja nowego życia, cieszy się sporym zainteresowaniem w Częstochowa. Zdarza się, że jednym z licznych długów osoby zadłużonej są alimenty, zasądzone wyrokiem sądu na rzecz dzieci. Co do zasady, kiedy zobowiązany do alimentacji nie płaci takich alimentów, obowiązek ten ’’przejmuje’’ fundusz alimentacyjny, który wypłaca osobie uprawnionej, kwotę – ustalonych orzeczeniem Sądu – alimentów, jednak (przynajmniej na obecny stan prawny) nie więcej niż 500 zł. Dla dłużnika alimentacyjnego nie oznacza to, że zostaje on zwolniony z obowiązku alimentowania. Zgodnie z aktualnymi przepisami, jest on zobowiązany do ich zwrotu, w wysokości świadczeń wypłaconych przez ww. fundusz osobie uprawnionej, łącznie z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Należności te podlegają ściągnięciu wraz z odsetkami w drodze egzekucji sądowej na podstawie przepisów o egzekucji świadczeń alimentacyjnych. To, że dziecko uprawnione otrzymuje środki z funduszu nie spowoduje zatem, że dłużnik staje się wolny od długu.
CZY ALIMENTY PODLEGAJĄ UMORZENIU W UPADŁOŚCI KONSUMENCKIEJ?
Odpowiedź na to pytanie jest jedna: NIE. Alimenty należą do grupy tych zobowiązań, które ustawa wyraźnie wyklucza jako podlegające umorzeniu. Umorzeniu nie podlegają zarówno bieżące, jak i zaległe alimenty. Po ogłoszeniu przez Sąd upadłości konsumenckiej dłużnik nadal będzie zobligowany do płacenia alimentów. Ich wypłaty dokonuje jednak syndyk, który wchodzi do postępowania w chwili ogłoszenia względem dłużnika upadłości konsumenckiej. Na ten cel pieniądze pobiera z masy upadłości, przed pokryciem kosztów postępowania upadłościowego, przy czym syndyk może wypłacać kwotę nie wyższą niż minimalne wynagrodzenie dla każdego uprawnionego.
ALIMENTY – KIEDY SĄ ZASĄDZANE I DLACZEGO?
Posiadanie dzieci, wiąże się z obowiązkiem, nie tylko wychowawczym i opiekuńczym, ale również finansowym. To na rodzicach, którzy decydują się na założenie rodziny spoczywa zadanie zapewnienia swoim dzieciom godnych warunków bytowych. Ciężar ten nie powinien być przerzucany na państwo, czy osoby trzecie. Alimenty najczęściej zasądza się w postępowaniu sądowym, dotyczącym stricte ustalenia obowiązku alimentacyjnego, jak i w postępowaniu o rozwód. Można również obowiązek alimentacyjny sformalizować u notariusza lub u mediatora sądowego. Rodzic, który na co dzień nie sprawuje bieżącej pieczy nad dzieckiem zobowiązany jest do płacenia, stosownej kwoty alimentów do rąk rodzica, sprawującego stałą pieczę nad dzieckiem.
ALIMENTY – CZY MOŻNA JE ZMIENIĆ (ZMNIEJSZYĆ, ZWIĘKSZYĆ, UCHYLIĆ)?
Zasądzone alimenty można zmienić. Zmiana ta może polegać zarówno na zmianie wysokości wypłacanych alimentów, jak i na orzeczeniu wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Żądanie zmiany orzeczenia może złożyć zarówno uprawniony do alimentów, którego potrzeby z rozmaitych przyczyn wzrosły, jak i zobowiązany do ich płacenia, jeżeli nie jest w stanie świadczyć ich na dotychczasowym poziomie, gdyż zmniejszeniu uległy jego zarobkowe i majątkowe możliwości. Przykładem zmiany stosunków w rozumieniu przepisów jest wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka wskutek osiągnięcia przez nie samodzielności ekonomicznej w takim wymiarze, że może ono samodzielnie zaspokajać swoje potrzeby. Zdolność dziecka do samodzielnego utrzymywania się jest kryterium decydującym o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców. I co istotne, może to nastąpić zarówno przed, jak i po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności.
ALIMENTY, A DOROSŁE DZIECI
Z prawnego punktu widzenia osiągnięcie pełnoletniości wiąże się zazwyczaj z osiągnięciem pełnej zdolności do czynności prawnych. W Polsce zgodnie z art. 10 kodeksu cywilnego pełnoletnim jest ten, kto ukończył lat osiemnaście. Z chwilą uzyskania pełnoletności ustaje władza rodzicielska i teoretycznie dziecko może decydować za siebie. Nie ustaje jednak obowiązek płacenia alimentów. Jeżeli dziecko kontynuuje naukę i nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, obowiązek alimentacyjny powinien trwać do momentu aż stan ten ustanie. Co w sytuacji kiedy jednak nasze dziecko nie podejmuje dalszej edukacji, a co więcej rozpoczęło swoją pierwszą pracę i zarabia?
CZY OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY USTAJE SAM Z SIEBIE?
NIE. Nawet jeżeli nasze dzieci zakończyły naukę, rozpoczęły pracę i są w stanie samodzielnie się utrzymać, obowiązek alimentacyjny nie wygasa z urzędu (sam z siebie). Dopóki nie zostaną podjęte stosowne działania prawne przez zobowiązanego do alimentowania, dziecko nadal będzie mogło egzekwować zapłaty alimentów od zobowiązanego rodzica, chociażby przez komornika. Jeśli zatem, uprawnione do alimentów dziecko, rozpoczęło pracę, uzyskuje wynagrodzenie, przestało się uczyć, a nadal rości sobie od Ciebie alimenty, musisz złożyć w Sądzie pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Sąd po wysłuchaniu stron i przeprowadzeniu postępowania sądowego wyda wyrok, mocą którego uchyli Twój obowiązek alimentacyjny. Jeśli zatem powziąłeś wiedzę o tym, że Twoje dziecko jest w pełni samodzielnie, nie zwlekaj z założeniem sprawy sądowej. Pomoże Ci w tym wsparcie prawników (radca prawny, adwokat), którzy sporządzą pozew i podejmą się reprezentacji przed Sądem.
UCHYLENIE ALIMENTÓW Z DATĄ WSTECZNĄ
Jeśli dopiero teraz dowiedziałeś się, że Twoje dziecko od dłuższego już czasu nie uczy się i pracuje, jest samodzielne i jest w stanie w pełni zaspokoić swoje usprawiedliwiony potrzeby, istnieje możliwość wnioskowania o to, aby obowiązek alimentacyjny ustał z datą wsteczną. Wyrok zmieniający zakres obowiązku alimentacyjnego lub czas jego trwania, może działać wstecz i obejmować okres przed wytoczeniem powództwa. Musi to jednak wynikać wprost z treści wyroku bowiem w przeciwnym razie obowiązek alimentacyjny wygasa dopiero z dniem uprawomocnienia się wyroku. Jeżeli jesteś zainteresowany uchyleniem obowiązku alimentacyjnego, zgłoś się do prawnik (radca prawny, adwokat), którzy zajmą się postępowaniem.
Radca prawny Katarzyna Brodziak-Grzyb Częstochowa